από τον Γιάννη Ν. Γκακίδη

για το «Χαίρε, Καίσαρ» των Τζόελ και Έθαν Κοέν»

Το Χόλιγουντ ξέρει πολλά. Κάνει τα πάντα, καλλιτεχνικά, εμπορικά και συνδυαστικά. Και βέβαια εκτός των άλλων ξέρει και να αυτοσαρκάζεται. Σπουδαίο άλλοθι για τους υπερασπιστές της καπιταλιστικής ελευθερίας και του ονείρου, που λανσάρουν και υπηρετούν. Οι αδελφοί Κoέν, μετά από το «Μπάρτον Φινκ» (1991), ασχολούνται εκ νέου με τα εσωτερικά της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ. Αυτήν τη φορά χωρίς δραματική χροιά, μα αποκλειστικά με σατυρική διάθεση. Κάτι βέβαια που ενυπάρχει στο σύνολο του φιλμικού σύμπαντος, το οποίο δημιουργούν εδώ και χρόνια τα δύο αδέλφια. Στο επίκεντρο της ιστορίας ένα σημαίνον στέλεχος της εταιρίας παραγωγής Capital, ο Έντι Μάνιξ, προσπαθεί να διαχειριστεί το σύνολο των προβλημάτων που προκύπτουν σε μια κινηματογραφική παραγωγή. Μεταξύ αυτών βέβαια και η διαχείριση των καπριτσιόζικων επιθυμιών των σταρ. Στη διάρκεια των γυρισμάτων μιας επικής ιστορικής ταινίας «Χαίρε Καίσαρ», εξ ου και ο τίτλος, απάγεται ο πρωταγωνιστής Μπέρντ Γουίτλοκ, από μια ομάδα κομμουνιστών συγγραφέων και σεναριογράφων. Στο μενού, εκτός από την «εναγώνια» αναζήτηση του απαχθέντος, συμπεριλαμβάνονται αποσπάσματα από γυρίσματα ταινιών της εποχής, γουέστερν, δράμα, μιούζικαλ, όπου αναδεικνύεται η αστεία πλευρά από τον γυαλιστερό κόσμο του Χόλιγουντ. Ο εντυπωσιακός καουμπόι, που δυσκολεύεται να πει δυο ατάκες σε μια δραματική ταινία, φαντασμαγορικά σόου με την «Έστερ Γουίλιαμς» να υποδύεται τη γοργόνα κάνοντας μάλιστα κατάδυση, ο «Τζιν Κέλι» να χορεύει κλακέτες ως ναύτης. Την ίδια ώρα παρακολουθούμε το παρασκήνιο για τη δημιουργία του image των διαφόρων σταρ, υπό τη στενή παρακολούθηση της κουτσομπόλας «Έντα Χόπερ», αλλά και της δίδυμης αδελφής της. Ωραίες στιγμές της κοελιάνικης ευφυίας και του χιούμορ της, όπως η φυγή του «Τζιν Κέλλι» στη Σοβιετική Ένωση με υποβρύχιο, η συζήτηση των «παπάδων» με τον Μάνιξ για την παραγωγή ταινίας για τον Χριστό και η «μετάλλαξη» του σταρ Γουίτλοκ σε «κομμουνιστή».
Εκείνο που προσωπικά αισθάνθηκα είναι μια δευτερογενή νοσταλγία, μου θύμισε τις παιδικές κινηματογραφικές μου εμπειρίες, απόλαυσα το εγνωσμένο πνευματώδες χιούμορ των Κοέν, σε εναλλαγή σαρκασμού και σουρεαλισμού και την εξαιρετική σημειολογία τους. Στη διάρκεια της συζήτησης του απαχθέντος με τους κομμουνιστικής ιδεολογίας συγγραφείς-σεναριογράφους η αντιστοίχιση καπιταλισμού και Χόλιγουντ, διαμέσου του κεφαλαίου του Μαρξ είναι εξαιρετική, έχοντας το όνομα της εταιρείας capital ως υπονοούμενη αντιστοίχιση. Η ταινία είναι σαφές πως είναι απότιση φόρου τιμής στο λαμπερό εκείνης της εποχής Χόλιγουντ, αλλά και αφορμή να προβληθούν και οι αστείες και γιατί όχι και στιγμές υπερβολής του, με την πάντα κριτική ματιά των δύο αδελφών. Απουσιάζει το φιλμ νουάρ από τις επιλογές-σχόλιο, μάλλον από ιδιαίτερο σεβασμό προς το είδος…. Χωρίς τις προηγούμενες επιδόσεις, ωστόσο πάντα σε υψηλά στάνταρτ τα δύο αδέλφια.
Την ταινία υποστηρίζει μια πλειάδα εξαιρετικών ηθοποιών, Σκάρλετ Τζόχανσον, Τσάνινγκ Τέιτουμ, Τζος Μπρόλιν, Τζορτζ Κλούνεϊ, Ραλφ Φάινς, Ντολφ Λούντγκρεν, Τζόνα Χιλ, Τίλντα Σουίντον, Φράνσις Μακντόρμαντ, Ντέιβιντ Κράμχολτζ.